زندگینامـه ی استاد ناصر رزازی بـه قلم خودشان
به سه رهاتی خوم
من ناصر محه مدِِِ امـین له سالی 1334 کوچی هه تاوی بـه رامبر بـه سالی 1955 زایینی له شاری سنـه له دایک بووم.
له ته مـه نی شـه ش سالی دا نا ردوویـانم بو قو که تا بخا نـه.
پا ش ته واو کر دنی دوو سا ل خو یندن من هه مـیشـه حه ز م له ده هول کو تان بوو یـانی هه مـیشـه چ ده رگام وه ده س کـه و تبی چ تهنـه کـه ده هو لم پی لیداوه
هه مدا یم هه با و کم تو ز یک بـه هر ه ی ده نگ چو شی یـان هه بوو . شعر کردی په پو سلیمانی جیـاواز له و له ناو خز مـه کـه نی دایکم ده نگ خو ش زور هه بوو.
باوکی دایکم کـه به حه بیب ئه کبه ر ده لاک نا سر اوه کـه یـه کیک له و ده نگ خو شا نـه ی سه ر ده مـی سه ید عه لی ئه سغه ر بووه .به لام هیچ بهرهه مـیکی تو مار نـه کر اوه بو یـه که
مـین جار له دیی ئار انا نا گو را نیمکوت ودوای ئه وه له مـه ریوان گورانیم کوت له ته مـه نی دوازه سالی دا تتله مـه درسه ی هه دایـه ت پر گرامـیکم په خش کرد.
له ته مـه نی چوارده سالی دا بـه رنامـه ی جومعه و سه رگه رمـی له ئیسگه ی سنـه له گه ل کا ک ئه شر ه ف (فه ر شا )گورانی (ده سمالی ) تو مار کرد .
من ئه وه لین کـه شیک بووم کـه به چوارزاراوهی کو ردی یـانی
کرمانجی سورانی کهلهو ر یو ه هورا مـی گورانیم کو تووه .
که ئه وکا ره ی من با عیسی ئه وه ده بی کـه ئه و چوار زاراوه یـه لیک نیز یک بنـه وه .
سه با ره ت بـه گورا نیـه کانی فو لکلور ز یـاترله حا فز ه یدایکمم کـه لک وه ر گر تووه.
خۆزگه؛ هه‌‌زار خۆزگه، شعر کردی په پو سلیمانی حه‌سه‌ن زیره‌ك خوێنده‌وار با و، بهسهرهاتی ژیـانی خۆی بۆ بنووسیباینـه‌وه، چونکه مامۆستا هێمن هه‌مێشـه ده‌یگوت: شعر کردی په پو سلیمانی کێ ههیـه له خۆم باشتر بتوانێ بهسهرهاتی ژیـانی من بنووسێته‌وه.
خوێنـه‌‌ری هێژا، ئێستا كه خهریكی نوو‌‌وه‌‌ی بهسهرهاتی هونـهریی خۆمم، به پێچه‌‌وانـه‌‌ی ئهو كاته‌‌ی كه له ژێر زوڵم و زۆری حكوومـه‌‌تی داگیركه‌‌ری شای ده‌‌ركراو و، كۆماری ئیسلامـیدا بووم و، له بهر ماڵانگه‌‌ڕی و خه‌‌فه‌‌خان و گرتن و كوشتن، دهمگوت: ئاخ چیبكهم و بوار نـهبوو به دڵی خۆم بنووسم، به‌‌خۆشییـه‌‌وه ئێستا ماوهی ئه‌‌وه‌‌م ههیـه كه ئه‌‌وی له دڵمدایـه سه‌‌باره‌‌ت به‌‌م ئه‌‌ركه، بیـهێنمـه سهر كاغهز و بینووسمـهوه و هیوادارم مردن ئهو بوواره‌م بداتێ، هه‌مووی بینووسمـهوه!
ئه‌وه‌ی كه له باوكمم بیستووه و چه‌ندین جار بۆی گێڕاومـه‌ته‌وه، ده‌یگوت:
ته‌مـه‌نم 6 ساڵان بوو، دایكم به سهر منداڵه‌وه کۆچی دوایی کرد، ته‌مـه‌نم بوو به 10 ساڵ، باوكیشم له ده‌ست دا و به هه‌تیوی گه‌وره بووم: جا که وایـه با بۆتی بگێڕمـه‌وه: باپیرت، واته باوکی من، 14 ژنی هێناوه، له‌و چوارده ژنـه منداڵی زۆری هه‌بووه، به‌ڵام له‌به‌ر نـه‌خۆشیی سوورێژه و مێکوته و زه‌ردوویی و مله‌خڕه و هیدیکه، زۆربه‌یـان مردوون! من منداڵ بووم، دایكم مرد، باوه‌ژنیشم دوای مردنی باوكم به جێیـهێشتین و ماینـه سهر چوار برا و، سێ خوشك! ئهو 7 برا و خوشكه، به‌ره‌ی 4 دایك بووین. شعر کردی په پو سلیمانی له‌و حه‌وت خوشک و برا، سێیـانیـان به سوورێژه مردن و ماینـه سهر سێ برا و خوشکێک. به منظور بچووک، درابوو به دایـان به ژنێك له گوندی (كه‌ڵاتێ)هه‌شـه‌مێز، خانوویشمان نـهبوو و كرێنشین بووین، پاش ساڵێك به منظور گه‌وره‌ش به ده‌ردی سه‌ره‌تان، ماڵاوایی لێكردین و به جێیـهێشتین و ما سهر من و خوشكێك كه ساڵێك له خۆم گه‌وره‌تر بوو، له‌به‌ر بێکه‌سی و ده‌سکورتیی، ناچار بووم له‌و ته‌مـه‌نـه‌دا كه 11 ساڵان بووم، ببمـه شاگرد خه‌یـات و به پاره‌ی شاگردیی خۆمان بژیێنین، به منظور له من بچووكتریشمان، پاش ماوه‌یـه‌ك دایـان دایـه‌وه به سه‌رمانا و بوو به بار به ملمانـه‌وه، ئهو برایـه‌م (ابراهیم)، كه له‌دایـانـه‌وه درایـه‌وه به سه‌رماندا، كچه‌زای حاجێ واسێ نـه‌سری بوو، كه له‌به‌ر رژدی و خه‌سیسی، به واسێ چڵكن به‌نێوبانگ بوو، پاش مردنی دایكی ئیبرایمـی برام كه باوه‌ژنم بوو، به‌شـه مـیراته‌كه‌ی، له‌به‌ر ئه‌وه‌ی كه‌ڵاتێ مڵكی باوكی بوو، بۆ ئهو برامـه به‌جێ ما، به‌ڵام له‌به‌ر ئه‌وه‌ی ئهو برا، خۆی بێده‌سه‌ڵات و هیچی پێنـه‌ده‌كرا و منیش بێكه‌س و بێده‌ر بووم و مێرمنداڵ، له لایـه‌ن ماڵی حاجی واسێوه خورا و خاڵۆكانیشی له برایـان نـه‌پرسی و هێشته‌كه‌یـان هه‌ڵلووشی!
ته‌مـه‌نم بوو به 15 ساڵ، خوشكه‌كه‌مان كه كۆڵه‌كه‌ی ماڵه‌كه‌مان بوو، شووی كرد به كوڕێكی ئیستواری ئه‌رته‌شی كوردی كرماشان، كه له سنـه خزمـه‌تی ده‌كرد، پاش چه‌ن مانگ، خوشكیش له‌گه‌ڵ مێردی چووه كرماشان، ئه‌وه ئه‌ونده‌ی دیكه پشتی شكاندم، چونكه برا بچووكه‌كه‌م توانای به‌ڕێوه‌بردنی خۆی نـهبوو، به ناچار ئه‌ویشم دووكانخۆم، خۆم به‌س نـه‌بووم كه شاگرد بووم، ئه‌ویشم لێ بوو به گۆشتی گه‌رده‌مل، ئهو خوشكه‌م كه گوتم مێردی كرد به كوڕێك له كرماشان، پاش ساڵێك، بوو به خاوه‌ن كوڕێك له مێرده‌كه‌ی و، دوو ساڵی به سه‌ردا نـه‌چوو ئه‌ویش مرد و، كابراش ژنی دیكه‌ی هێنا، باوه‌ژنیش كه كرماشانی بوو، دوای ساڵێك كه هێشتا لاقی گه‌رم نـه‌بووبووه‌وه، كوڕه‌ی خوشـه‌كه‌زامـی به به‌چكه عومـه‌ری! له ماڵ هه‌ڵكه‌ند و راوی نا، كه ناچار بووم بچمـه گردی ئه‌ویش و ئاگام له‌ویش بێ، له راستیدا هه‌م بووبووم به نانپه‌یداكه‌ر و هه‌مـیش به‌خێوكه‌ر و دایـان، خوشـه‌كه‌زاش وه‌ك شمڵی شـه‌ڕ له هیچ شوێنێك دانـه‌ده‌كاسرا و ئۆقره‌ی نـه‌ده‌گرت، به گژی دار و به‌رددا ده‌چوو، به‌و بێكه‌سی و ته‌نیـاباڵییـه‌ی خۆمـه‌وه، به ره‌نج و تێكۆشان گه‌وره‌م كردن، كوڕه‌ی برام زۆر فه‌قیر و بێده‌نگ بوو، به‌ڵام ئه‌وه‌ی خوشكه‌زام هه‌ڵات و سه‌ری له تاران ده‌رهێنا و كه‌وته داو ژنێكی فارس، له‌وێش ئه‌وه‌نده‌ی نـه‌كێشا كه‌وته ناو دنیـای (هێرۆئین) و ئاگری له سهر و ماڵی خۆی به‌ردا و سه‌ری تێدا چوو، به‌ڵێ پاش ئه‌م هه‌موو سه‌رئێشانـه و، زۆر بوویـه‌ر و رووداوی دیكه، له گه‌ڵ دایكت زه‌ماوه‌نم كرد كه ئه‌ویش بۆ خۆی شانۆیـه‌كه پڕ له كاره‌سات. (مامۆ)یشت ئه‌وه‌تا هه‌ر به كۆڵمـه‌وه‌یـه و، ناتوانێ خۆی به‌خێو بكا، گێڕانـه‌وه‌ی ئه‌م باسانـه له زمانی باوكمـه‌وه ته‌نیـا له بهر ئه‌وه بوو كه بێژگه له‌وه‌ی به هه‌تیوی ژیـاوه، ئه‌ویش وه‌كوو من كوڕه هه‌ژار بووه!
بیۆگرافیی ناسری ره‌زازی له زمان خۆیـه‌وه: من مانگی پووشپه‌ری ساڵی (1334)ی هه‌تاوی، ساڵی (1955)ی زایینی، له شاری (سنـه)ی كوردستانی بنده‌ستی ئێران، له دایك بووم، جگه له خۆم چوار برا و چوار خوشکی دیکه‌م هه‌به، سه‌رده‌مـی منداڵییم، پڕ بوو له کێشـه‌ی زۆر، به هۆی پێکهاته‌ی گه‌ڕه‌که‌که‌مانـه‌وه، (پیشـه)ی باوکم به‌رگدروو بوو، دوای خوێندن له قوتابخانـه‌ش ده‌گه‌ڕامـه‌وه بۆ دووکان بۆباوکم بۆ ئه‌وه‌ی یـارمـه‌تی بده‌م. دووكانی باوكم له ناو مـه‌یـان مـیوه‌فرۆشیدا بوو، رۆژان له‌به‌ر خه‌ڵك و په‌رژینی هه‌بێ، حه‌یوان و بار و چه‌رخ و داشقه‌ی حه‌مباڵ و هیدیکه، ئه‌وه‌نده قه‌ره‌باڵخ و جه‌نجاڵ بوو، رێ نـهبوو هه‌نگاو هه‌ڵگری، له‌و سه‌رده‌مـه‌دا رادیۆ ته‌نیـا له گه‌وره‌ماڵان و چایخانـه‌کاندا هه‌بوو، من که حه‌زم له هونـه‌ری گۆرانیی بوو، رۆژان رووم ده‌کرده قاوه‌خانـه‌کان بۆ ئه‌وه‌ی به هۆی گرامافۆن و رادیۆی پیلیی ئهو سه‌رده‌مـه‌وه گوێ له گۆرانیی گۆرانیبێژه کورده‌کان بگرم.
له ته‌مـه‌نی شـه‌ش ساڵاندا له خوێندنگه‌ی (هه‌دایـه‌ت)، له شاری سنـه له بهر خوێندنیـان دانام، خوێندنیش دیـاره فارسی بوو، له پۆلی دوودا بووم، له په‌نای خوێندنگه‌كه‌ماندا مـه‌لایـه‌كی پیری خوێنشیرین، دووكانێكی دانابوو كه قه‌ڵه‌م و كاغهز و ده‌وات و شیرینیجاتی وه‌كوو (ئاودوونان و كه‌شكه‌تونـه و كونجیگه‌زۆ و گۆچانقه‌ن و ره‌حه‌ت و كولیچه و هیدیکه)ی ده‌فرۆشت و ده‌رسی قورئانیشی ده‌گوته‌وه.
به‌ڵێ باوكم ده‌ستی گرتم و بردمـی بۆئه‌و مـه‌لایـه و به‌ڵێنی له‌گه‌ڵ به‌ست، كه پاش ته‌واوبوونی خوێندن، قورئانم پێبڵێ، منیش هه‌رچه‌نده دڵکاو (راضی) نـه‌بووم، ده‌ستم پێكرد، جا وه‌ره دوو قوڕبه‌سه‌ریی گه‌وره، بۆ منی ژێرده‌ستی داماو، ده‌بوو دوو زمانی بێگانـه‌ی به زۆر به‌سه‌رماندا سه‌پێنراو بخوێنین و زمانـه‌كه‌ی خۆشمانیـان لێ كردبووین به قوڕقوشم و ژه‌قنـه‌مووت، بۆیـه ئێستاش کوردی وامان ههیـه خۆی ناناسێ و نازانێ کێیـه!. ئه‌گه‌ر خوێندن ته‌واو ده‌بوو و خوێندنگه داده‌خرا، منداڵان به‌رده‌بوونـه كووچه و كۆڵان بۆ كایـه و، منیش ده‌بوو بچمـه خزمـه‌ت مـه‌لا، بۆ ده‌رسی قورئان، مـه‌لا ئه‌وه خهریكی گوتنـه‌وه‌ی (ئه‌لف سهر ئا، لام زه‌نـه ئه‌ل) بوو، منیش بیر و هۆشم له‌منداڵان بوو، که جار و بار به شووڵه‌كه‌ی ده‌ستی، حه‌سیری سهر عه‌رزه‌كه‌ی داده‌گرت و ئێمـه‌ش به شـه‌قه و شریخه‌ی شووڵه‌كه راده‌چڵه‌كاین، ته‌نیـا چاكه‌یـه‌ك كه هه‌یبوو، قه‌ت له كه‌سی نـه‌ده‌دا، ته‌نیـا حه‌سیری سهر زه‌ویـه‌كه نـه‌بێ، حه‌سیریش وای لێهاتبوو، ئه‌گه‌ر گیـان و هه‌ستی هه‌با، شكاتی ده‌برده بهر خودا و پێغه‌مبه‌ر، چونكه ئه‌وه‌نده‌ی پێدا كێشابوو، شڕی كردبوو.
چار‌م نـهبوو، حوكمـی حاكم بوو و مـه‌رگی موفاجات، منداڵیش بووم، له فێڵ و ته‌ڵه‌كه‌ی وا رانـه‌هاتبووم كه خۆم بدزمـه‌وه و نـه‌چم، ساڵی دوایی ده‌ستم كرد به گغنیدان و درۆ و ده‌له‌سه، که تا پێمده‌كرا نـه‌ده‌چووم، هه‌ندێ جار مـه‌لا بۆ ئه‌وه‌ی پووڵه‌كه‌ی نـه‌فه‌وتێ له په‌نا دیواری دووكانـه‌كه‌ی كه پاڵی وه ده‌روازه‌ی خوێندنگه‌كه‌وه دابوو، خۆی حه‌شار ده‌دا و ده‌یگرتم و ده‌یگوت: بێره‌و قورئانـه‌كه‌و بخوێنـه زوڕیـه‌ت، ئه‌نا ئه‌یژم به باوكۆ داتپڵۆسێ، هاااا! منیش ئیتر چاره‌م نـه‌مابوو، چونكه دیواری مـه‌دره‌سه‌ی هه‌دایـه‌تیش وا نـهبوو كه به سه‌ریدا باز ده‌م و خۆم ده‌رباز بكه‌م، ناچار ده‌چووم به‌ڵام چوونی چی؟ چی پێده‌گوتم له‌م گوێچكه‌مـه‌وه ده‌چوو، له‌وی دیكه‌مـه‌وه ده‌هاته‌وه ده‌رێ، پاش ماوه‌یـه‌ك (مـه‌لا)، كه له سنـه‌ی ئێمـه‌دا پێیـان ده‌ڵێین (مامۆسا، یـان مـه‌ڵا) و بڕێ جاریش هه‌ر دوو وشـه‌كه پێكه‌وه به‌كار دێنن، وه‌كوو مامۆسا مـه‌ڵا ئه‌حمـه‌و. شكاتی خسته بهر باوكم كه گوێنادا و، خۆی ده‌دزێته‌وه و هیدیكه، باوكیشم دوای لێدانێكی قورس و قۆڵ، ئه‌مجاره‌یـان بردمـی بۆ(مامۆسا مـه‌ڵا ئه‌حمـه‌د)ی خه‌ڵكی تاڵش، بۆ درێژه‌پێدان و خوێندنی قورئان، ئهو مـه‌لایـه ئه‌گه‌ر به هه‌ڵه نـه‌چووبێتم، ئیمامـی مزگه‌وتی كه‌ریم ره‌ئووف بوو، له پشت دووكان (حاجی ماشـه‌ڵای ره‌نگڕێس)ه‌وه، چه‌ن برا بوون، هه‌ر هه‌موویـان مـه‌لا بوون، نازانم چۆن و له بهر چی، ئهو مـه‌لاگه‌له ته‌رای وڵاتی ئێمـه بووبوون؟. من پێم وایـه له بهر ئه‌وه بوو، كه تاڵشییـه‌كان سوننین و له وڵاتی ئێمـه واته کوردستان، ته‌گه‌ره‌یـان نـه‌ده‌هاته سهر رێ و ده‌حه‌سانـه‌وه، به‌ڵێ له‌وێش له بهر هه‌یكه‌لی ناقۆڵا و ناحه‌زی مامۆستا و چێوفه‌ڵه‌ك و لێدان له قوتابییـه‌ك، ئهو هه‌ڵاتنـه هه‌ڵاتم نـه‌گه‌ڕامـه‌وه، که تا ئه‌م جاره‌یـان له گه‌ڕه‌كی خۆمان له (كانی كه‌مێزی) له‌مـه‌لا عه‌بدوڵڵای ئیمامـی مزگه‌وتی (حه‌مـه حسه‌ین به‌فری) دایـاننام، مـه‌لای نێوبراویش له خانـه‌قای شێخ سه‌لام، یـان ته‌كیـه‌ی حاجی سه‌ی وه‌فا، له‌وێ وانـه‌ی پێده‌گوتینـه‌وه، له‌وێ ئیتر چونكه گه‌ڕه‌كی خۆمان بوو و هاوسه‌ر و هاوماڵی خۆمـی تێدا بوو، داكاسرام و حه‌وت جزمـی قورئانم له ماوه‌یـه‌كی كورتدا ته‌واو كرد و مامۆسا له خۆشی ئه‌م زیره‌كییـه‌ی من و گه‌یشتن به سووره‌ی: ته‌وابه‌ن، مامره كوڵه سه‌وابه‌ن، بۆ مامۆسا كه‌بابه‌ن، مـیوانییـه‌كی به باوكم سازدا و منیـان هاندا كه له‌به‌ر ئه‌وه‌ی ده‌نگم خۆشـه له مزگه‌وتیشا بانگبده‌م، باوكیشم كه‌یفی پێده‌كرد.
له پۆلی شـه‌شی سه‌ره‌تاییدا بووم، دیـاره له په‌نای قورئانخوێندندا، باوكم به زۆره‌ملیی، هه‌مـیشـه له گه‌ل خۆی ده‌یبردم بۆ نوێژ و، ره‌مـه‌زانانیش نـه‌یده‌هێشت رۆژووم بفه‌وتێ، بۆ ماوه‌یـه‌ك بووم به بانگبێژی مزگه‌وتی گه‌ڕه‌كی خۆمان، خاده‌مـی ئهو مزگه‌وته نێوی (شامحه‌مـه‌و) بوو، هه‌رچی بانگی ده‌دا، له بهر پێكه‌نین كه‌س خۆی پێرانـه‌ده‌گیرا، ده‌نگی ناخۆش بوو، بانگگوتنـه‌كه‌ی به جۆرێ بوو، ده‌تگوت بێگاری پێده‌كه‌ن، خوای لێخۆش بێ، پیـاوێکی به‌ڕێز و خواناس بوو. له پۆلی شـه‌ش ده‌رنـه‌چووم و داكه‌وتم و مامـه‌وه بۆ ساڵێكی دیكه، له بهر باوكم نـه‌مده‌زانی چیبكهم، له ترسان كونـه‌مشكم لێ بووبوو به کۆشـه‌را، چوومـه‌وه به دایكمم گوت: رفووزه‌م. دایكی داماویشم، له تاو مێردی زاڵم، له خه‌فه‌تا واقی دابوو، چونكه ده‌یزانی باوكم وام لێده‌كا، كه به لۆكه ئاو بتكێننـه ده‌مم.
باوكم زانی له پوولی شـه‌ش ده‌رنـه‌چوومـه، هاته جه‌سته‌م و غه‌شی بێکاریی و مناڵزۆریی و کۆڵه‌واریی خۆی پێرژاندم، لێشمنـه‌ده‌گرت، چونکه له گه‌ڕه‌کێکی ناله‌بار و ره‌پۆشـه‌خه‌راپدا په‌روه‌ده بووم، گه‌ڕه‌کێک، بێژگه له کرێکار و زه‌حمـه‌تکێش و کاسبکار، پیشـه‌یێکی باڵای تێدا نـهبوو، ئهو گه‌ڕه‌که‌ی ئێمـه له دێهاتێکی دووره‌ده‌ست ده‌چوو، به‌و مێگه‌ل و وڵاخدار و پێکهاته‌سه‌یره‌ی خۆیـه‌وه که هه‌یبوو. منیش ئیتر وام لێهاتبوو كه ده‌ربه‌ستی كوشتن و لێدان نـه‌ده‌هاتم، وه‌ك كورده‌كه ده‌ڵێ: بووبووم به چه‌رمـی ئاوه‌سوو! به جێگای ئه‌وه‌ی كه چاك بم، ئه‌وه‌نده‌ی دیكه لاسار و سه‌ره‌ڕۆم لێده‌رهات، چونكه دهمگوت له لێدان به‌و لاوه، چیدیكه ههیـه؟. ئه‌وه‌نده رقم له خوێندن هه‌ڵگرتبوو، كه هه‌ر رۆژێ ده‌چوومـه‌وه بۆ خوێندنگه، حه‌زم ده‌كرد بڵێن: مامۆستاكه‌تان نـه‌خۆشـه، یـان كه‌وتووه و برینداره و ملی شكاوه و هیدیکه، بۆ ئه‌وه‌ی له دانیشتن و گوێگرتنی ناو پۆل رزگار ببم!
سه‌رتان نـه‌یێشێنم، پاش وه‌رگرتنی دیپلۆم له رشته‌ی وێژه (ئه‌ده‌ب)دا، بووم به مامۆستای خوێندنگه‌ی سه‌ره‌تایی له دێهاتێ له نێوان سنـه و مـه‌ریوان به نێوی (بزان)، که به‌داخه‌وه هه‌ر بزانیشم به‌چاو نـه‌دیت، له‌به‌ر به‌سه‌رداهاتنی راپه‌ڕینی گه‌لانی ئێران و شۆڕشی كوردستان، چونکه ئیتر نـه‌متوانی مامۆستایـه‌تییـه‌كه درێژه پێبده‌م و كه‌وتمـه زیندان، پاش به‌ربوون له زیندان له‌گه‌ڵ کۆچکردوو مـه‌رزیـه و دوو منداڵه‌کانمان، دڵنیـا و ماردین، چووینـه شاخ و بووین به پێشمـه‌رگه.
وه‌كوو گۆرانیبێژێكی كورد، که تا ئێستا نزیك به (40 كاسێت)ی گۆرانیی فۆلكلۆر و ئه‌ویندارانـه‌‌م له وڵات تۆمار کردووه و بڵاو کراونـه‌ته‌وه، له شۆڕشی كوردستانیشدا چه‌ندساڵ وه‌كوو پێشمـه‌رگه‌یـه‌ك خه‌باتم كردووه و، كۆمـه‌ڵێك گۆرانیی نیشتمانی و شۆڕشگێڕانـه و سروودی سیـاسییم له 4 كاسێتدا بڵاو كردۆته‌وه، گۆرانیی و سرووده‌كانی من، وێردی سهر زمانی خه‌ڵك و پێشمـه‌رگه و رادیۆكوردییـه‌كانی شۆڕشی كوردستانـه و هانده‌ریـانـه بۆ خه‌بات دژی زوڵم و زۆر و بانگه‌وازه بۆ ئازادی و رزگاری کوردستان. دوای وازهێنان له پێشمـه‌رگایـه‌تی، له‌گه‌ڵ مـه‌رزیـه و منداڵه‌كانمان، دڵنیـا و ماردین، هاتینـه وڵاتی سوێد و وه‌كوو په‌نابه‌ر ماینـه‌وه، لێره‌ش بووین به خاوه‌نی کوڕێکی دیکه به نێوی کاردۆ.
لێره، له‌م چه‌ند ساڵه‌ی ژیـانی هونـه‌ریماندا له هه‌نده‌ران، وێڕای به‌شداریی له زۆر ئاهه‌نگ و جێژنی نـه‌ته‌وایـه‌تی و سیـاسیی كوردیی، له ده‌ره‌وه‌ی وڵات، به چه‌رمـه‌سه‌ری توانیومـه (7 سیدی)ی دیكه‌ی گۆرانیی تۆمار بكه‌م و بڵاوی بكه‌مـه‌وه، هه‌رچه‌ند کاری سه‌ره‌کیم، گۆرانیگوتنـه، به‌ڵام وه‌کوو نووسه‌رێكی كوردیش، چوار كتێبیم به نووسین و وه‌رگێڕان بڵاو كردۆته‌وه، له‌و ماوه‌یـه‌شدا کتێبێکم له‌لایـه‌ن چاپخانـه‌ی موکوریـانـه‌وه دێته بازاڕ، که به‌رهه‌مـی چه‌ندینساڵ پرسوجۆ و یـاداشتی سه‌رده‌مـی پێشمـه‌رگایـه‌تیمـه که نێوی کوردیم تێدا کۆکردۆته‌وه. هه‌روه‌ها چه‌ندین وتاریشم له‌سه‌ر مووزیكای كوردیی و گۆرانیبێژه‌به‌نێوبانگه‌كان و گیروگرفتی هونـه‌رمـه‌ند له ده‌ره‌وه‌ی وڵات و کێشـه‌ی زمانی کوردیی و پرسگرێکی کوردستان، له گۆڤار و رۆژنامـه‌كاندا بڵاو كردۆته‌وه.
ساڵی 2004 له‌گه‌ڵ مـه‌رزیـه بڕیـارماندا که له سوید نـه‌مێنین و بڕۆینـه‌وه بۆ ئهو پارچرزگارکراوه‌ی نیشتمانـه‌که‌مان. ئه‌وه بوو ڕۆشتینـه‌وه بۆ کوردستانی باشوور و له‌وێ له شاری دووکان ماینـه‌وه، بۆئه‌وه‌یکه ئهو چه‌ندساڵه‌ی کۆتایی ته‌مـه‌نمان له‌وێ به‌رینـه سهر، به‌داخه‌وه ساڵی 18/09/2005 مـه‌رزیـه، به هۆی نـه‌شته‌رگه‌رییـه‌کی ناسه‌رکه‌وتوو کۆچی دوایی کرد و منیش تووشی سه‌رلێشیوایی بووم. دوای ئه‌وه‌ی که زانیم ناتوانم به‌ته‌نیـا بژیم، دیسان هاوسه‌رگیریم کرد و له‌گه‌ڵ (ئێران)ی هاوسه‌رم گه‌ڕاینـه‌وه بۆ سوید و ئێستا له ستۆکهۆڵم ده‌ژین.
له‌م ماوهی ئه‌م چه‌ندین ساڵه‌ی كه له سوێد ژیـاوم، (چه‌ندین گه‌شتی هونـهریی)م بۆ وڵاتانی: ئوتریش، ئیتالیـا، ئاڵمان، فه‌رانسه، ئینگلیس، هوله‌ند، بلژیك، دانمارك، فینلاند، نورڤێژ، سویس، ئامریكا، كانادا، ئوسترالیـا، سۆڤیـه‌تی جاران، ئازه‌ربایجانی بنده‌ستی سۆڤیـه‌تی كۆن، یۆنان، بولغارستان، قبرس، رۆمانیـا، ئێراق، توركیـه، كوردستانی بنده‌ستی توركیـه، كوردستانی ئازادكراو و هی دیكه كردووه، كه بۆ هه‌ر وڵاتێكیـان، چه‌ندین جار سه‌فه‌رم كردووه و ئاهه‌نگم گێڕاوه. له‌به‌ر ئه‌وه‌ش كه پێشمـه‌رگه بووم و ناوچه‌كوردنشینـه‌كانی كوردستان گه‌ڕاوم و دیـالێكته‌كوردییـه‌كان فێربوومـه و شاره‌زای زمانی كوردییم، به چوار زاراوه‌ی كوردیی گۆرانیی ده‌ڵێم: هه‌ورامـی، كه‌لهوڕی، كرمانجیی، سۆرانیی، که مـه‌به‌ستیشم له‌مکاره، ته‌نیـا ئه‌وه بووه که خزمـه‌تێک به کورد و نزیکه‌وه‌ی زاراوه‌کان بکه‌م. هه‌روه‌ها له چه‌ندین (فستیڤاڵ و گاڵا)دا له ئورووپا به‌شداریم كردووه، بۆ نموونـه: كۆنگره‌یـه‌ك بۆ كورد له سویس له شاری ژنێڤ، ساڵی 1990. فستیڤاڵی وۆمـه‌د Womad FESTIVAL له هامبوورگ، به‌نێوی Weltbeat ساڵی 1991. گاڵایـه‌ك بۆ ره‌وه‌كه‌ی كورستان له ستۆكهۆڵم ساڵی 1991. فستیڤاڵی World Root Festival له هوله‌ند ساڵی 1992. فستیڤاڵی Sacred voices ده‌نگه پیرۆزه‌كان له ئینگلیس، له شاری له‌نده‌ن ساڵی 2000. كۆففرانسێك له سهر مێژووی موۆسیقای كوردی له له‌نده‌ن ساڵی 2000. هه‌روه‌ها چه‌ندین فستیواڵی دیكه‌ی گه‌وره له سپانیـا و ئینگلیس و فه‌ڕانسه و سوێد و ئامریكا. درێژه‌ی ههیـه ....
[ دوشنبه هشتم مـهر 1392 ] [ 19:40 ] [ شاداله پرویزی ]
حسن زیرک استاد بلا منازع موسیقی کردی
استاد حسن زیرک به سال 1300 درون شـهرستان بوکان واقع درون قسمت شین استان آذربایجان غربی ایران چشم به جهان گشود و در سن 5 سالگی از مـهر پدر محروم گشت و بدبختی و تلخی و سختی‌های فراوانی چشید و زندگی را درون درون درد و رنج گذراند و عمری را درون شـهرهای کردستان ایران و عراق سپری کرد و مدت زیـادی درون بخش کردی رادیو بغداد همکاری کرد و از سال 1337 که بخش رادیو کردی ایران درون تهران برای اولین بار گشایش یـافت همکاری خود را با این مرکز آغاز کرد.
حسن زیرک گرچه بـه خاطر شرایط سخت زندگی از نعمت درس و تحصیل بی‌بهره ماند ولی استعداد کم‌نظیری درون سرودن شعر و آهنگسازی کردی داشت و این استعداد به همراه صدای منحصر به فرد، سبب گردید که خالق آثار مانا و ماندگاری درون عرصه موسیقی کرد باشد و ترانـه‌هایش درون سرتاسر کردستان محبوبیت یـافت به شکلی که اینک صدای او درون جای جای مناطق شین و در کوچه‌ها و خیـابانـها و در خانـه‌ها و مغازه‌ها طنین‌انداز گردیده است.
حسن زیرک که درون رادیو کردی تهران فعالیت داشت با خانم مـیدیـا زندی گوینده بخش کردی ازدواج کرد که حاصل آن ازدواج دو به نامـهای مـهتاب (آرزو) و مـهناز (ساکار) بود که چند ترانـه را برای فرزندانش اجرا کرده است.زندگی حسن زیرک همـیشـه با کوچ و آوارگی همراه بود و یکی از شـهرهایی که درون آن مدت زیـادی اقامت داشت کرمانشاه بود و همکاری او درون این شـهر با هنرمندان برجسته کرمانشاهی همچون استاد مجتبی مـیرزاده، محمد عبدالصمدی، اکبر ایزدی و بهمن پولکی سبب خلق آثار زیبایی شد.
حسن زیرک مدتی به عراق مـی‌رود و در مسافرخانـه "فه‌نده‌ق شمال" به شاگردی مـی‌پردازد و روزی هنگام نظافت که مشغول زمزمـه یکی از ترانـه‌هایش بوده مسافری به نام جلال طالبانی (رهبر اتحادیـه مـیهنی کردستان عراق و رئیس جمـهور کنونی دولت موقت عراق) که درون آنجا اقامت داشته با شنیدن صدای حسن زیرک او را به رادیو بغداد و در آنجا مشغول به کار مـی‌شود و در سال 1337 به ایران برمـی‌گردد.
رفتار دولت وقت ایران با حسن زیرک او را دچار مشکل فراوانی کرد، بـه ویژه وقتی که دکتر شیخ عابد سراج‌الدینی رییس وقت برنامـه‌های کردی رادیو تهران بود به او اجازه کار نداد و این کار سراج‌الدین چنان تاثیر منفی بر دل لطیف حسن گذاشت که دیگر هیچ وقت به رادیو برنگشت و با دلی شکسته باروبند خود را به سوی بغداد پیچید.
هنگامـی که به بغداد رسید درون آنجا نیز او را دچار مشکل د، او را گرفته و روانـه زندان د، درون آنجا زیرک را به پنکه سقفی بسته و شکنجه دادند.
پس از رهایی از بغداد مجددا به تهران برگشت، درون تهران نیز ساواک او را گرفت و شکنجه داد که جریـان شکنجه‌اش درون ساواک را خودش درون نوار گفته که صدای او هنوز به یـادگار مانده است و این رویدادها نشان دهنده این است که حسن زیرک نـه درون ایران و نـه درون عراق روی خوشی و راحتی و آزادی را ندید.
در سالهای 1341 که تا 1343 درون کرمانشاه بود و با رادیو کرمانشاه همکاری داشت و بیشتر این درد و غمـها و مصیبتی که به حسن رسیده بود بخاطر عدم توجه حکومت وقت به هنرمند بزرگ کرد بود...
سالهای پایـانی زندگی زیرک درون تلخی و ناکامـی گذشت و چندان بـه آواز نمـی‌پرداخت. درون منطقه بوکان قهوه‌خانـه‌یی دایر کرد و در مـیان مردمـی که دوست‌شان داشت و دوستش داشتند آخرین نفس‌هایش را درون رنج و بیماری کشید و سرانجام درون چهارم تیرماه 1351 درون بیمارستان شـهر بوکان به علت بیماری لاعلاج چشم از جهان فروبست و بر فراز کوه نالشکینـه که از کوههای معروف و زیبای آن منطقه است به خاک سپرده شد
همسر مرحوم حسن زیرک که خودش گوینده بخش کردی رادیو تهران قدیم است مـی‌نویسد: »حسن زیرک نزدیک به هزار ترانـه درون تهران و کرمانشاه اجرا کرده بود و بخاطر همـین ترانـه‌های او بود که روزانـه نزدیک به دوهزار نامـه نوشته مـی‌شد و حتی درون نامـه پول قرار مـی‌دادند که تا ترانـه مورد درخواست آنان پخش شود و در کل برنامـه‌های کردی رادیو تهران و کرمانشاه بخاطر صدای دلنشین حسن زیرک مورد توجه همـه قرار گرفته بود و آن موقع هر روز دو بار برنامـه (ما و شنوندگان) پخش مـی‌شد و حسن زیرک با صدای رسا و لذت‌بخش خود باعث معروفیت و کیفیت و شکوفایی برنامـه‌های کردی درون تهران و کرمانشاه شده بود و سیل نامـه‌های طرفداران ترانـه‌های او هر روز به رادیو جاری بود اما پس از این همـه خدمت ، حسن زیرک را دیگر به رادیو راه ندادند واو را از یـاد بردند درحالی که درون 28 مرداد 1341 که برد ایستگاه رادیوی کرمانشاه به صد کیلو وات رسیده بود صدای حسن زیرک به همـه شـهرها و روستاهای‌شین مـی‌رسید
« استاد شـهرام ناظری هنرمند بلند آوازه موسیقی سنتی ایران درون خصوص صدای حسن زیرک چنین اظهار داشت: »در خصوص مرحوم حسن زیرک، درون مجموع فقط مـی‌توانم بگویم که یک انسان نابغه به معنای واقعی بود، یعنی درون همان لحظه که وارد ارکستر رادیو مـی‌شد و به اتاق ضبط مـی‌رفت بداهتا هم شعر مـی‌سرود، هم آهنگ مـی‌ساخت و هم آن را مـی‌خواند که که تا کنون چنین موردی درون موسیقی سابقه نداشته است و با توجه به این نکته که ایشان سواد خواندن و نوشتن هم نداشتند اما موسیقی و شعر را به صورت الهامـی و حفظ شده مـی‌خواند و واقعا از افراد کاملا استثنایی و از نوابغ موسیقی کردی بودند و بنده درون مـیان خوانندگان کرد علاقه خاصی به صدای حسن زیرک دارم.«
فاروق صفی‌زاده بوره‌که‌یی، از پژوهندگان معاصر درون خصوص حسن زیرک مـی نویسد: »حسن زیرک بیش از هزار و پانصد ترانـه ساخته است و همـه آهنگ‌های ترانـه‌ها و بیشتر سروده‌های آن را خود مـی‌ساخته و مـی‌سروده است. از آهنگ‌های این هنرمند بزرگ بیشتر ترانـه‌سرایـان امروز فارس و کرد و بیگانـه و ترک نیز سود جسته‌اند و امروز هر آهنگی که پدید مـی‌آید نشانی از آهنگ‌های این هنرمند را درون خود نـهفته دارد، هنگامـی که به آهنگ‌های او گوش فرا مـی‌دهی، زندگی را با همـه آزارها و مویـه‌ها و رنج‌هایش درمـی‌یـابی. بر همـین پایـه آهنگ‌های حسن زیرک نشانـه زندگی هر کرد آریـایی رنج‌کشیده را درون خود نـهفته دارد. «استاد مجتبی مـیرزاده نوازنده ویولون و موسیقیدان برجسته که درون تمامـی آثار مرحوم حسن زیرک درون دهه 1340 درون ارکستر رادیو کرمانشاه نوازندگی و تنظیم آهنگ‌های او را به عهده داشته درون مورد این هنرمند فقید درون گفت‌وگو با راقم این سطور چنین اظهار داشت: »حسن زیرک با اینکه مطلقاً سواد نداشت اما اشعار اغلب آثارش را به صورت بداهه و در آن لحظه که مـی‌خواند مـی‌سرود و از حافظه‌یی بسیـار قوی درون حفظ شعر و آهنگ و مقام‌های کردی برخوردار بود و باید گفت که حسن زیرک هیچ‌گاه درون موسیقی کرد تکرار نخواهد شد چرا که ماندگارترین و زیباترین نغمات کردی را خلق کرد و اینک نـه تنـها درون ایران حتی درون مـیان کردهای عراق، سوئد و سایر نقاط جهان آثار و نام و یـاد او از مقام و منزلت والایی برخوردار است.«
مرحوم حسن زیرک درون رادیو تهران آثاری به ثبت و ضبط رسانید که اغلب با ساز اساتیدی همچون استاد حسین یـاحقی، استاد حسن‌ایی، استاد جلیل شـهناز، جهانگیر ملک، احمد عبادی و به سرپرستی زنده‌یـاد مشیر همایون شـهردار همراه بود. درون خصوص شخصیت هنری حسن زیرک نظر استاد بیژن کامکار خواننده و نوازنده برتر کشورمان را نیز جویـا شدیم که ایشان هم با اعلام این مطلب که علاقه‌زیـادی به صدای مرحوم حسن زیرک دارد گفت: »حسن زیرک یکی از برجستگان موسیقی کرد به شمار مـی آید و خیلی از آهنگ‌های کردی یـا فارسی که الان به اجرا درون مـی‌آید الهام گرفته از آثار آن هنرمند است و شـهرت و محبوبیت حسن زیرک فقط محدود به مرزهای ایران نیست بلکه درون کشورهای اروپایی وتمام نقاط شین جهان امتداد دارد.«چندی پیش رییس شورای اسلامـی شـهر بوکان درون گفت‌وگو با نشریـه سیروان (یکی از نشریـات محلی استان کردستان) اعلام کرد که عملیـات اجرایی احداث مجتمع توریستی حسن زیرک و همچنین ایجاد خیـابان 12 متری به نام وی که تا محل آرامگاهش آغاز مـی‌شود که اگر این‌چنین باشد حتما به مسوولان مربوطه و ذیصلاح منطقه بوکان دست‌مریزاد گفت و همچنین درون سال گذشته فیلمـی از زندگانی حسن زیرک درون شـهر سلیمانیـه عراق ساخته و تا چند ماه بر پرده سینماهای شـهرهای کردستان عراق اکران شد که درون این فیلم گوشـه هایی از سختی و مشقت‌های این هنرمند اصیل و ارزشمند را درون ایران و عراق به نمایش گذاشته بود.
اخیرا نیز وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامـی، مجوز کاستی از این هنرمند را صادر کرده تحت عنوان (ترانـه‌های حسن زیرک) شامل ترانـه‌هایی از آن مرحوم درون رادیو کرمانشاه و رادیو تهران حوالی دهه 1340 است که تدوین و به بازار عرضه شده است.
[ یکشنبه هفتم مـهر 1392 ] [ 22:6 ] [ شاداله پرویزی ]
زبان کوردی پیش از اسلام
هنگامـی کـه از زبان کردی سخن بـه مـیان مـی‌آید، مقصود زبانی هست که کردها هم اینک با آن سخن مـی‌گویند. برخی از زبان شناسان و شرق شناسان غربی کـه با زبان کردی مانوس بوده‌اند، بیشتر این اطلاعات را بـه شکلی کلی یـا ویژه ارائه داده وگفته‌اند که: این زبان درون عداد زبانـهای هندواروپایی و خانواده‌های هند و ایرانی و در زمرهٔ زبانـهای ایرانی هست وبا زبان فارسی قرابت نزدیکی دارد.
اینک این سوال پیش مـی‌آید کـه پیدایش زبان کردی چگونـه بوده است؟ اشکار هست که زبان هر زاد و بومـی زبان ساکنان آن است؛ اگر رویدادهای تاریخی باعث ایجاد تغییرات نژادی نشده باشد آن زبان همان زبان ساکنان دیرین آن سرزمـین است. عاین موضوع نیز صادق است. اینک ببینیم این موضوع درون مورد زبان کردی چگونـه صدق مـی‌کند؟.
سرزمـینی کـه آن را کردستان مـی‌نامند و کردها درون آن ساکنند، محل کشف باقیماندهٔ اجساد فسیل شدهٔ انسان‌های باستانی است. این استخوانـها کـه در "شانـه دری" یـافت شده است، دارای اهمـیت بسیـاری است؛ چرا که، اولین بار هست بقایـای انسان عصر سنگی - کـه 60 هزار سال پیش از این عراق را مسکن خویش ساخته است، یـافت مـی‌شود. (ت. باقر-1973) [1]
شصت هزار سال پیش از این محدوده‌ای کـه اینک کردستان نامـیده مـی‌شود،آباد و ماوا و پناهگاه مردمانی بوده که زبانی هم به منظور سخن گفتن داشته اند؛ اما از آن جا کـه سخن گفتن دربارهٔ این زبان کار دانشمندان باستان شناس است؛ بـه همـین جهت همراه با تابش انوار آفتاب 2750 ساله بربالهای زمان و گذر ایـام خود را بـه پیش مـی‌کشیم و به دورانی مـی‌رسانیم که، اقوام ماد خود را بـه ایران کنونی و غرب آسیـا رساندند و با نژادهای خوژیـایی ، لولوبیـان ، گوتی ، کاسی ، (خوری یـا هوری‌ها ) - کـه در دامنـه‌های آن سوی کوههای زاگرس مـی‌زیستند و تا حد مناسبی زندگی خود را سامان داده بودند و جمـهوری و تمدنی نسبتاً پیشرفته تأسیس کرده بودند – مواجه شدند.
مادها ظرف 200 سال طومار این حکومتها را درون هم پیچیدند و در سال 612 پیش از مـیلاد مسیح امپراتوری بزرگ مادی را بنیـان نـهادند و بدین ترتیب زبان مادی بـه زبان رسمـی بدل شد. از آن زمان که تا هنگام انتشار اسلام درون کردستان، سیزده قرن سپری شده است. درون این مدت طولانی سرزمـین ماد بزرگ و کوچرزمـین‌های دیگری کـه به سرزمـین ماد ملحق شده اند؛ از حیث نظامـی وسیـاسی بسیـار دست بـه دست شده اند. و قدرت سیـاسی بـه دست افراد مختلفی - کـه زبان آنـها با زبان مادها متفاوت بوده هست - افتاده است. هر حکومتی هم کـه برسر کار آمده زبان خود را بـه عنوان زبان رسمـی بر این سرزمـین تحمـیل کرده است. درون اوضاع واحوال آن روزگاران، کـه تمامـی بنیـادهای اجتماعی کم رنگ شده و رو بـه افول نـهاده بوده است، این جابه جایی درقدرت نمـی‌تواند از تأثیر نـهادن بر این بنیـادها برکنار بوده باشد. تاریخ، برخی رویدادها را ثبت کرده هست که طی آن، سلطهٔ سیـاسی بریک سرزمـین، تغییرات نژادی بنیـادی و ایستایی زبان را درون آن سرزمـین باعث شده است. امروز ردپای تأثیر جابه جایی درون قدرت را درون شرق قلمرو امپراتوری ماد بـه وضوح مـی‌‌تو‌آن دید. بـه عدر بخشی از غرب سرزمـین ماد، بنیـادها همچنان دست نخورده مانده است. بلکه تسلط مادها وضعیت نژادی وزبانی برخی از سرزمـین‌هایی را کـه بعدا بـه قلمرو مادها ملحق شد، تغییر داده و به مسیر توسعهٔ مادی کشانده هست و بـه موازات بخش غربی قلمرو خود، آنـها را توسعه داده است.
بیشتر تاریخ شناسان پر آوازه براین باورند که، کردهای امروز نوادگان مادهای دیروزند."اگر کردها نوادگان مادها نباشند، بعد برسر ملتی چنین کهن و مقتدر چه آمده هست و این همـه قبیله و تیرهٔ مختلف کرد کـه به یک زبان ایرانی و جدای از زبان دیگر ایرانیـان تکلم مـی‌کنند؛ از کجا آمده‌اند؟" ( مـینورسکی 1973)
پیش از این گفتیم: زبان هر سرزمـینی – اگر رویدادهای تاریخی آن راتغییر نداده باشند – زبان ساکنان کهن همان سرزمـین است. چنان کـه گفته شد رویدادهای تاریخی وجابه جایی حکومتها طی سیزده قرن، نتوانسته هست چیزی رادر بخش غربی قلمرو ماد، تغییر دهد. و امروز ساکنان این بخش از مادستان کهن، کردها هستند کـه نوادگان مـیدی‌ها بـه شمار مـی‌روند. بـه راستی بیش از این کـه بگوییم زبان کردی از اساس پایـان نشو و نما و تکامل زبان مادی است؛ مـی‌توان بـه گونـهٔ دیگری اظهار نظر کرد؛ بی‌تردید، خیر! چرا کـه همـهٔ اسناد تاریخی کـه دانشمندان - تنـها بـه منظور خدمات علمـی – بررسی و تجزیـه و تحلیل کرده اند؛ تاکنون همـین حقیقت را آشکار کرده‌اند که؛ زبان کردی امروز آثار و نشانـه‌های کمال یـافتگی زبان مادی دیروز را دز خود دارد.
همچنان کـه آگاهیم، زبان یک پدیدهٔ اجتماعی هست که براساس قواعد مشخص خود تغییر مـی‌کند؛ تکامل و توسعه مـی‌یـابد و در سیر تکاملی خود از دیگر زبانـها تأثیر مـی‌پذیرد؛ و او هم بر آنـها اثر مـی‌گذارد و گاهی درون این گیر و دار مـی‌مـیرد. زبان مادی نیز از این قاعده مستثنی نیست و از همـهٔ زبانـهایی کـه به پشتوانـهٔ قدرت سیـاسی درون قلمرو ماد زبان رسمـی بوده‌اند، تأثیر پذیرفته و برآنـها تأثیر گذاشته هست و که تا امروز زنده مانده است.
بویژه زبان پارتی (فارسی = پهلوی اشکانی)، کـه به نظر زبان شناسان همراه با زبان مادی درون زمرهٔ زبانـهای شمال شرقی، خانوادهٔ زبان ایرانی جای مـی‌گیرند؛ .بیش از دیگر زبانـها بر زبان مادی تأثیر نـهاده هست و امروزه رد پای این تأثیرات درون گویش آیینی زبان کردی، دیده مـی‌شود.
هم‌زمان با سقوط و فروپاشی امپراتوری ساسانی و ترویج اسلام در کردستان، وقفهٔ تازه‌ای به منظور زبان کردی آغاز شد - کـه جداگانـه درون مورد آن بحث خواهد شد - تنـها مشکل این هست که ما از زبان مادی اوآخر دورهٔ ساسانی سند مکتوبی درون دست نداریم که تا موشکافانـه درون بارهٔ آن اظهار نظر کنیم. اما این موضوع سبب نخواهد شد کـه نتوانیم بگوییم: این زبان درون آن زمان زبان مادی بوده است. کـه به نسبت زبان رایج دوران اقتدار امپراتوری، دستخوش تغییرات 1300 ساله شده است. بـه همان نسبت کـه زبان پارسی باستان پیشرفت کرده و به زبان دری / پارسیک تبدیل شده و آمادگی و ظرفیت آنرا یـافته هست که زبان پارسی کنونی از آن جدا شود؛ یک نتیجه گیری آنی اقتصا مـی‌کند که، زبان مادی هم پیشرفت کرده و دستخوش چنان تحولات و دگرگونی‌هایی شده
[ یکشنبه هفتم مـهر 1392 ] [ 22:5 ] [ شاداله پرویزی ]
منبع: blogfa.com
منوي اضافه
جاي کد شما
اگر اهنگ یـا موزیک ویدئوی خاصی مد نظرتان هست در قسمت نظرات اعلام کنید که تا در اسرع وقت به منظور دانلود گذاشته شود
مدتی مـیشـه کـه بعضی دوستان مـیگن دانلود نمـیشـه یـا سرعتش پایینـه خیلی ممنون مـیشم کـه یکمـی صبر پیشـه کنید که تا کمـی از مشکلاتم رو راست وریست کنم و وقت بیشتری به منظور وبلاگ بزارم و سعی مـی کنم بعد از این از یـه سایت دیگه به منظور اپلود فایل ها استفاده کنم که تا مشکل دانلود و سرعت پایین اونو حل کنیم.
خیلی خوشحالم کـه دوستان عزیزم با نظرات خوبتون منو دلگرم بـه ادامـه کار مـی کنین
با تشکر مدیریت وبلاگ کلبـــــــــه دانلــــــــــــــــود
نويسنده : مـهدی | لينک ثابت |11 / 4 / 1393برچسب: ,
| موضوع:
دانلود اهنگ قرص ماه خونی از رضا صادقی با لینک مستقیم
دانلود اهنگ قرص ماه خونی از رضا صادقی با لینک مستقیم
دانلود درون ادامـه مطلب
نويسنده : مـهدی | لينک ثابت |16 / 8 / 1393برچسب: دانلود اهنگ ,
| موضوع:
دانلود اهنگ لیلا از مازیـار فلاحی با لینک مستقیم
دانلود اهنگ لیلا از مازیـار فلاحی با لینک مستقیم
دانلود درون ادامـه مطلب
منبع: lxb.ir
[دانلود اهنگ کردی په پو سلیمانی شعر کردی په پو سلیمانی]
نویسنده و منبع | تاریخ انتشار: Tue, 10 Jul 2018 13:57:00 +0000